100 bài can thiệp hành vi của Catherine Maurice với trẻ khuyết tật – Phần 18

04/03/2013 ngklien Leave a comment

Bài 82 – Sử dụng các đại từ sở hữu (của con/ của mẹ)

Các bước dạy trẻ:

1. Các đại từ Con/ của mẹ/ của bạn ấy: Gợi ý cho trẻ (có thể cầm tay và chỉ cho trẻ), nhìn vào một bộ phận trên cơ thể hoặc quần áo của bạn hoặc một người khác, hỏi trẻ: “Con đang làm gì vậy?”. Gợi ý cho trẻ trả lời đúng câu hỏi và sử dụng đúng đại từ (ví dụ: “Con đang chạm vào đầu mẹ”), hoặc: “Con đang chạm vào vai cô ấy”. Khen và thưởng cho câu trả lời của trẻ và càng về sau càng giảm gợi ý cho trẻ. Cuối cùng, chỉ khen và thưởng những khi trẻ trả lời đúng mà không cần gợi ý.

2. Các đại từ mẹ/ của con/ của cô ấy/ của bạn ấy: Chạm vào một bộ phận trên cơ thể hoặc quần áo của trẻ hoặc của người khác. Hỏi trẻ: “Mẹ đang làm gì vậy?”. Gợi ý cho trẻ nói đúng bạn đang làm gì và sử dụng đúng đại từ (ví dụ: “Mẹ đang chạm vào áo của con”, hoặc “Mẹ đang chạm vào mũ của bạn ấy”). Khen và thưởng cho câu trả lời của trẻ và càng về sau càng giảm gợi ý cho trẻ. Cuối cùng, chỉ khen và thưởng những khi trẻ trả lời đúng mà không cần gợi ý.

3. Dạy ngẫu nhiên từng phần: Gợi ý cho trẻ (có thể cầm tay hoặc chỉ cho trẻ) chạm vào một bộ phận trên cơ thể hoặc quần áo của bạn hay của người khác trong khi bạn cũng chạm vào một bộ phận trên cơ thể hoặc quần áo của trẻ hoặc quần áo của người khác. Hỏi trẻ các câu hỏi như trong phần 1 và 2. Gợi ý cho trẻ trả lời đúng câu hỏi và sử dụng đúng đại từ. Khen và thưởng cho câu trả lời của trẻ và càng về sau càng giảm gợi ý cho trẻ. Cuối cùng, chỉ khen và thưởng cho trẻ những khi trẻ trả lời đúng mà không cần gợi ý.

Điều kiện trước tiên: Trẻ biết nhận biết được người thân, các hành động, sử sở hữu, giới tính hay sử dụng được các đại từ (mẹ/ con/ của con/ của mẹ…)
Gợi ý cách dạy: Làm mẫu cách thực hiện cho trẻ sau đó dừng lại để cho trẻ có thời gian thực hiện.

Gợi ý bổ trợ: Nên dạy bài này cho trẻ khi đang trong hoạt động chơi cùng với các bạn của trẻ.

Bài 83 – Sử dụng các đại từ sở hữu (của bạn ấy)

Các bước dạy trẻ:

Các đại từ bạn ấy/ của con/ của bạn ấy: Yêu cầu trẻ quan sát một trẻ khác chạm vào một bộ phận trên cơ thể hoặc quần áo của mình, của trẻ, của bạn hoặc của người khác. Hỏi trẻ: “(tên của trẻ)… đang làm gì vậy?”. Gợi ý cho trẻ trả lời đúng câu hỏi và sử dụng đúng đại từ (ví dụ: Bạn ấy đang chạm vào mũi con). Khen và thưởng cho câu trả lời của trẻ và giảm dần gợi ý cho trẻ. Cuối cùng, chỉ khen và thưởng cho trẻ những khi trẻ trả lời đúng mà không cần gợi ý.

Điều kiện trước tiên: Trẻ nhận biết được người thân, các hành động, sự sở hữu, giới tính hay các đại từ (mẹ/ con/của con/ của mẹ/ của bạn ấy)….nhắc lại được lời của người khác.
Gợi ý cách dạy: Làm mẫu cách thực hiện cho trẻ sau đó dừng lại để trẻ có thời gian thực hiện.

Gợi ý bổ trợ: Nên dạy bài này cho trẻ khi đang trong hoạt động chơi cùng với các bạn của trẻ.

Bài 84 – Sử dụng đúng thì của động từ

Các bước dạy trẻ:

1. Thì tương lai: Ngồi trên ghế đối diện với trẻ. Yêu cầu trẻ chú ý và bảo trẻ thực hiện một hành động (ví dụ: “Con hãy vỗ tay”). Trước khi thực hiện hành động đó hãy hỏi trẻ: “Con chuẩn bị làm gì ?”. Gợi ý cho trẻ trả lời (ví dụ: “Con chuẩn bị vỗ tay”). Khen và thưởng cho câu trả lời của trẻ và càng về sau càng giảm gợi ý cho trẻ. Cuối cùng, chỉ khen và thưởng những khi trẻ trả lời đúng mà không cần gợi ý.

2. Thì hiện tại: Ngồi trên ghế đối diện với trẻ. Yêu cầu trẻ chú ý và thực hiện một hành động (ví dụ: “Con hãy vỗ tay”). Trong khi trẻ đang thực hiện hành động đó, hãy hỏi trẻ: “Con đang làm gì vậy?”. Gợi ý để trẻ trả lời (ví dụ: “Con đang vỗ tay”). Khen và thưởng cho trẻ và càng về sau càng giảm gợi ý cho trẻ. Cuối cùng, chỉ khen và thưởng những khi trẻ trả lời đúng mà không cần gợi ý.

3. Thì quá khứ: Ngồi trên ghế đối diện với trẻ. Yêu cầu trẻ chú ý và bảo trẻ thực hiện một hành động (ví dụ: “Con hãy vỗ tay”). Sau khi trẻ thực hiện song hành động đó, hãy hỏi trẻ: “Con đã làm gì vậy?”. Gợi ý để trẻ trả lời “Con đã vỗ tay”. Khen và thưởng cho câu trả lời của trẻ và càng về sau càng giảm gợi ý cho trẻ. Cuối cùng, chỉ khen và thưởng cho trẻ khi trẻ trả lời đúng mà không cần gợi ý.

Điều kiện trước tiên: Trẻ tự nhận biết được hành động, sử dụng được đại từ , nhắc lại được lời của người khác.
Gợi ý cách dạy: Làm mẫu cách thực hiện đúng để trẻ theo dõi.

Gợi ý bổ trợ: Cuối cùng, hãy dạy cho trẻ các câu nói phức tạp hơn sử dụng đúng thì (ví dụ: “Con sẽ vào bếp và lấy cái cốc”, “Con đang lấy cái cốc ở trong bếp” hoặc “Con đã vào bếp và lấy cái cốc”). Có thể dạy cho trẻ thực hiện dùng các bức tranh ảnh (ví dụ: sử dụng các thẻ thì động từ, xem phần danh mục nguồn).

Bài 85 – Trả lời các câu hỏi về cuộc nói chuyện

Các bước dạy trẻ:

Cùng ngồi trong vòng tròn với trẻ và các trẻ khác. Yêu cầu trẻ quan sát một cuộc nói chuyện đơn giản giữa bạn và một người khác về một chủ đề cụ thể nào đó (ví dụ: “Bình, cháu thích ăn thứ gì nhất?”, “Bánh ngọt sữa dừa. Thế cô thích ăn thứ gì nhất?”, “Cô thích ăn bánh nhân thịt”). Sau đó, hãy hỏi trẻ những câu hỏi về cuộc nói chuyện đó (hỏi từng câu một) (ví dụ: “Mẹ và Bình đang nói về điều gì?”, “Bình thích ăn thứ gì nhất?”, “Mẹ thích ăn thứ gì nhất?”). Gợi ý để trẻ trả lời đúng từng câu hỏi (ví dụ: “Mẹ đang nói chuyện về món ăn ưa thích”, “bánh ngọt”, “bánh nhân thịt”). Khen và thưởng cho trẻ và càng về sau càng giảm gợi ý cho trẻ. Cuối cùng, chỉ khen và thưởng những khi trẻ trả lời đúng mà không cần gợi ý.

Điều kiện trước tiên: Trẻ kể lại câu chuyện, nghe một câu chuyện và trả lời các câu hỏi liên quan, hỏi và nhắc lại thông tin, nêu lại tình huống.
Gợi ý cách dạy: Làm mẫu từng phần của đoạn hội thoại và làm mẫu cách thực hiện đúng để trẻ dõi theo.

Gợi ý bổ trợ: Trong khi bạn đang nói chuyện, hãy gợi ý cho trẻ nhìn vào từng người đối thoại khi họ nói. Nên bắt đầu bằng cách nói chuyện đơn giản, sau đó tăng dần độ khó. Nếu trẻ khó khăn trong việc trả lời các câu hỏi về cuộc nói chuyện, hãy bắt đầu bằng một câu hỏi qua số cuộc nói chuyện (ví dụ: dạy trẻ trả lời câu hỏi: “Mẹ đang nói chuyện về điều gì?”) trước khi hỏi thêm các câu hỏi khác. Có thể ghi hình lại các cuộc nói chuyện để tiện việc dạy trẻ.

Bài 86 – Mô tả cách thực hiện hành động

Các bước dạy trẻ:

Ngồi trên ghế ngang bằng với trẻ. Yêu cầu trẻ chú ý và đặt cho trẻ một câu hỏi về cách thức thực hiện một hành động nào đó (ví dụ: “Con đánh răng như thế nào?”). Gợi ý cho trẻ mô tả cách thức thực hiện hành động đó (ví dụ: “Đầu tiên, con chuẩn bị bàn chải và kem đánh răng, sau đó con bôi kem lên bàn chải… và cuối cùng, con cất bàn chải đi”). Khen và thưởng cho câu trả lời của trẻ và càng về sau càng giảm gợi ý cho trẻ. Cuối cùng chỉ khen và thưởng những khi trẻ trả lời đúng mà không cần gợi ý.

Điều kiện trước tiên: Trẻ mô tả được chuỗi các bức tranh theo thứ tự, nói lại được các tình huống, biết kể chuyện.
Gợi ý cách dạy: Làm mẫu cách thực hiện cho trẻ. Nếu trẻ biết đọc, hãy sử dụng các gợi ý được viết sẵn ra giấy (ghi các mô tả cách thức cho trẻ đọc) và giảm dần gợi ý cho trẻ theo cách này qua từng tiết dạy.

Gợi ý bổ trợ: Trong khi trẻ đang tham gia vào hoạt động mà sau đó trẻ phải mô tả, hãy dùng lời nói để hướng dẫn các bước mà trẻ phải thực hiện (ví dụ: khi trẻ đánh răng, hãy nói “Trước hết con chuẩn bị cái bàn chải và kem đánh răng, sau đó…”). Cần khái quát hoá cách thực hiện các công việc mà trẻ tham gia (ví dụ: Bạn và trẻ cùng làm bánh, khi làm xong, hãy hỏi trẻ: “Chúng ta đã làm bánh như thế nào nhỉ?”).